Τετάρτη 11 Ιουνίου 2014

"ΟΧΙ στα ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ" - ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΔΙΚΤΥΟΥ


Η ανοιχτή επιστολή - ανακοίνωση του Δικτύου Περιβαλλοντικής και Πολιτιστικής Προστασίας της Λακωνίας, στις 10/6/2014, προς ΥΠ. ΠΕΚΑ, με κοινοποίηση στους βουλευτές Λακωνίας, Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, Αντιπεριφερειάρχη Λακωνίας, Λάκωνες Δημάρχους. Με αφορμή τη Σύνοδο (στις 12 Ιουνίου) των Υπουργών Περιβάλλοντος της ΕΕ, κατά την οποία επικυρώνεται η συμφωνία που, στην ουσία, θα επιτρέπει τους Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς στην ΕΕ.



Κύριε Υπουργέ Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής,

κατά τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας της Ελληνικής Προεδρίας στην Ε.Ε. το 2003, το βέτο που ασκήθηκε από την Ελλάδα, σε συνεργασία με τη Μ. Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Βέλγιο, κατά των μεταλλαγμένων, ήταν αυτό που, παρά τις πιέσεις των πανίσχυρων συμφερόντων, κατάφερε να εμποδίσει την επέλαση των πολυεθνικών βιοτεχνολογίας και την εισβολή των Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών (ΓΤΟ). Είναι πράγματι λυπηρό το γεγονός ότι φέτος, μια δεκαετία μετά, με πρωτοβουλία της Ελλάδας που βρίσκεται ξανά στο τιμόνι της ΕΕ, το θέμα των μεταλλαγμένων ξανανοίγει και δυστυχώς όχι για να απαγορευτούν οι ΓΤΟ στην Ευρώπη, αλλά για να επιτραπούν.

Στις 12 Ιουνίου του 2014, κατά τη Σύνοδο των υπουργών Περιβάλλοντος στο Λουξεμβούργο, θα επικυρωθεί η συμφωνία που θα επιτρέπει τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ) στην Ευρώπη. Η συμφωνία αυτή υιοθετήθηκε σχεδόν ομόφωνα κατά τη συνεδρίαση των Μονίμων Αντιπροσώπων των 28 κρατών μελών στις 28 Μαΐου 2014 (παρά την αντίθεση της πλειοψηφίας των ευρωπαίων πολιτών), μετά από δική σας πρόταση σε συζήτηση που είχε προηγηθεί στις 3 Μαρτίου 2014, υπό την προεδρία σας ως Έλληνα Υπουργού ΠΕΚΑ. Πρόκειται λοιπόν για δική σας πρόταση, υπό τη δική σας προεδρία, προκειμένου να ανοίξει ξανά το θέμα των ΓΤΟ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα επόμενα βήματα είναι να εγκριθεί αυτή η συμφωνία από τους ομολόγους σας Ευρωπαίους Υπουργούς Περιβάλλοντος στις 12 Ιουνίου και στη συνέχεια να υπερψηφιστεί από την πλειοψηφία του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η τροποποίηση της οδηγίας 2001/18 μέχρι το τέλος του 2014.

Εκεί θα δοθεί και η μεγάλη μάχη ενάντια στα μεταλλαγμένα, κύριε Υπουργέ, καθώς εάν η συγκεκριμένη τροποποίηση της οδηγίας υπερψηφιστεί και από το Ευρωκοινοβούλιο, θα επηρεάσει και τις αγροτικές καλλιέργειες, και την χλωρίδα και πανίδα, και τη βιοποικιλότητα, και την υγεία των Ελλήνων και Ευρωπαίων πολιτών. Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών της Ευρώπης είναι αντίθετη στις όποιες αποφάσεις αδειοδότησης καλλιεργειών ΓΤΟ. Αυτό θα έπρεπε να το είχατε λάβει υπ’ όψιν σας και είτε να μην είχατε προβεί στην ανακίνηση του θέματος, είτε, αν είχατε αποφασίσει να προβείτε σε αυτή, να το κάνατε θέτοντας ακόμα πιο αυστηρά μέτρα και «θωρακίζοντας» τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.

Φυσικά, εσείς από την πλευρά σας μας καθησυχάζετε, λέγοντας πως με την τροποποίηση που προωθείτε θα εγκρίνονται μεν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης οι ΓΤΟ, αλλά θα παρέχεται η δυνατότητα στα κράτη μέλη να περιορίζουν ή να απαγορεύουν την καλλιέργεια ΓΤΟ στην επικράτειά τους.

Όμως οι επικριτές της πρότασης σας υποστηρίζουν πως παρά τη δυνατότητα της επιλογής που αφήνει στα κράτη-μέλη το συγκεκριμένο σχέδιο που προωθείται, διαμορφώνει από την άλλη συνθήκες στρέβλωσης του ανταγωνισμού και ως εκ τούτου περιορίζει τα κράτη-μέλη. Επίσης τα κράτη μέλη που διαφωνούν δεν θα μπορούν να απαγορεύουν τους ΓΤΟ για λόγους δημοσίας υγείας, ή προστασίας του περιβάλλοντος. Κι αυτό διότι αν υπερψηφιστεί η πρόταση τροποποίησης της οδηγίας, οι ΓΤΟ θα παίρνουν έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων – EFSA, (η οποία σημειώνεται ότι έχει ήδη αποφανθεί θετικά για 7 από τις 13 αιτήσεις μεταλλαγμένων που έχουν κατατεθεί, ενώ για τις υπόλοιπες 6 συνεχίζεται η αξιολόγηση των μελετών ανάλυσης κινδύνου) και η οποία Αρχή υποτίθεται θα έχει ελέγξει τα θέματα που αφορούν την προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος. Στη συνέχεια, το κράτος-μέλος που δε συμφωνεί θα ζητεί αρχικά (είτε απευθείας, είτε με τη μεσολάβηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) από την εκάστοτε εταιρία βιοτεχνολογίας να μην συμπεριληφθεί στο γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής της αίτησής της κατά τη φάση της αδειοδότησης του ΓΤΟ. Αν η εταιρία δεν συναινέσει, τότε το κράτος-μέλος μπορεί να προχωρεί εντός τριών (3)μηνών στην απαγόρευση, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της εταιρίας και χωρίς να χρειάζεται η σύμφωνη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όμως, λόγω της ανάλυσης κινδύνου που θα έχει ήδη πραγματοποιήσει η EFSA, το κράτος μέλος δεν θα μπορεί να επικαλεστεί λόγους υγείας ή προστασίας περιβάλλοντος, παρά μόνο λόγους διαφορετικούς από εκείνους που έχουν συγκεκριμένα αξιολογηθεί από την EFSA, π.χ. λόγους αστικής ανάπτυξης, αγροτικής πολιτικής, ή κοινωνικοοικονομικούς ή συμπληρωματικούς της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής πολιτικής. Καθώς, όμως οι παραπάνω λόγοι είναι υποκειμενικοί, η απαγόρευση είναι πιθανόν να καταπίπτει εύκολα στα δικαστήρια, αν οι εταιρίες βιοτεχνολογίας προσφύγουν σε αυτά.

Επίσης είναι προφανές πως τα κράτη μέλη που δεν επιθυμούν τους ΓΤΟ δεν θα μπορούν, ωστόσο, να εμποδίσουν τη διέλευση από το έδαφός τους των εγκεκριμένων ΓΤΟ και, φυσικά, αν αρχίσουν εκτεταμένες καλλιέργειες ΓΤΟ σε κοινοτικές χώρες, θα είναι σχεδόν αδύνατον να εμποδιστεί η γενίκευση της εισαγωγής μεταλλαγμένων φυτών και των προϊόντων τους και στις χώρες, που δεν επιθυμούν την κατανάλωση ΓΤΟ σε οποιαδήποτε μορφή (είτε ως ζωοτροφές, είτε ως τμήματα του περιεχομένου τροφίμων για τους ανθρώπους).

Ως Δίκτυο Περιβαλλοντικής και Πολιτιστικής Προστασίας της Λακωνίας
- εκφράζουμε την πλήρη αντίθεσή μας στις ανεξερεύνητες ακόμη «τεχνολογίες» των ΓΤΟ, ακόμα κι αν παρουσιάζονται ως αθώες και ασφαλείς
- τονίζουμε την μεγάλη μας ανησυχία και επιφύλαξη για την αποτελεσματική προστασία των κρατών μελών της Ε.Ε. που δεν επιθυμούν ΓΤΟ στην επικράτειά τους βάσει της τροποποίησης της νομοθεσίας που δρομολογείται
- ενώνουμε τη φωνή μας με όλες τις συλλογικότητες και τα άτομα που εναντιώνονται στην καλλιέργεια, διακίνηση και εμπορία γενετικά τροποποιημένων οργανισμών
- καλούμε κάθε αρμόδιο φορέα, κάθε περιβαλλοντική οργάνωση, κάθε συλλογικότητα και κάθε πολίτη να εκφράσει την αντίθεσή του στους ΓΤΟ με κάθε νόμιμο τρόπο και μέσον ώστε να αποτρέψουμε την εισβολή των μεταλλαγμένων στην ΕΕ και στη ζωή μας και
- ζητάμε από τον Έλληνα υπουργό Περιβάλλοντος, τους ομολόγους του και τους ευρωβουλευτές από όλα τα κράτη μέλη, να προχωρήσουν α) σε απόσυρση του συγκεκριμένου σχεδίου που απροκάλυπτα εξυπηρετεί τις εταιρίες βιοτεχνολογίας διευκολύνοντας την είσοδο των ΓΤΟ στην Ευρώπη, β) να αναλάβουν πρωτοβουλίες για σχέδια και λύσεις που θα «θωρακίζουν» τα κράτη μέλη, θα προστατεύουν το περιβάλλον και την υγεία των πολιτών της ΕΕ απέναντί στις αγνώστων ακόμα συνεπειών «τεχνολογίες» των ΓΤΟ, θεσπίζοντας ακόμα πιο αυστηρούς νόμους και απαγορεύοντας την εισαγωγή των ΓΤΟ ή προϊόντων αυτών χωρίς εμφανή σήμανση, ακόμα και στα κράτη μέλη της ΕΕ που τους επιθυμούν και γ) αν δεν αποσυρθεί τελικά η πρόταση, να μην υπερψηφίσουν τη συγκεκριμένη τροποποίηση της οδηγίας 2001/18.

Κλείνουμε την παρέμβασή μας με ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για τις διαθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της EFSA, οι οποίες θα εγκρίνουν, σύμφωνα με το σχέδιο που προωθείται, τους ΓΤΟ για όλη την επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
Στις 11 Φεβρουάριου 2014, 19 ευρωπαϊκές χώρες (ανάμεσά τους και η Ελλάδα) δήλωσαν «κατά» της πρότασης της Ευρωπαϊκή Επιτροπής για την έγκριση προς καλλιέργεια στην Ευρώπη του γενετικά τροποποιημένου καλαμποκιού 1507 της εταιρείας Pioneer (που φέρει επιπλέον γονίδια ώστε να παράγει μια εντομοκτόνο ουσία που πιθανόν να αποβεί μοιραία και για ωφέλιμα έντομα π.χ. πεταλούδες και μέλισσες). Όμως το θέμα δεν κλείνει αφού δεν επετεύχθη η απαιτούμενη πλειοψηφία για απευθείας απόρριψη της πρότασης (καθώς 5 χώρες προανήγγειλαν έγκριση και 4 προτίμησαν την αποχή). Έτσι, το καλαμπόκι 1507 μάλλον θα εγκριθεί αυτόματα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (αφού η EFSA έχει δώσει 6 φορές την έγκρισή της κρίνοντας το προϊόν ασφαλές για τη δημόσια υγεία,) χωρίς να ληφθεί υπ’ όψιν, ούτε η αρνητική πρόθεση ψήφου των 19 χωρών, ούτε και η αίτηση 12 Ευρωπαίων υπουργών για μη-έγκριση του (από την οποία όμως απουσίαζε η υπογραφή της Ελλάδας).

Είμαστε σαφείς.
Δεν θέλουμε μεταλλαγμένα στο πιάτο μας. Ούτε στο ράφι, ούτε στο χωράφι.
Σεβαστείτε τη θέλησή των πολιτών.

Η ΔΙΟΙΚΟΥΣΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
του ΔΙΚΤΥΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ και ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ της ΛΑΚΩΝΙΑΣ